Het gebruik van mobiele telefoons is de afgelopen decennia enorm toegenomen. Deze toename leidt tot speculaties over mogelijke gezondheidsrisico’s van de straling die deze apparaten uitzenden. Maar hoeveel van deze zorgen zijn feitelijk onderbouwd en hoeveel is pure speculatie? Laten we dieper ingaan op dit onderwerp.
Begrip van elektromagnetische velden
Het is belangrijk om te begrijpen dat mobiele telefoons werken door gebruik te maken van elektromagnetische velden. Dit stelt ze in staat om te communiceren met zendmasten. Deze signalen worden vervolgens omgezet in spraak of tekst. Ondanks dat ze vaak ‘straling’ worden genoemd, is deze term niet helemaal correct.
Wat zijn Elektromagnetische Velden?
De term ‘straling’ roept bij veel mensen beelden op van gevaarlijke, radioactieve straling die DNA kan beschadigen en de kans op kanker kan vergroten. Echter, de elektromagnetische velden die door mobiele telefoons en zendmasten worden gecreëerd, hebben deze eigenschappen niet. Ze zijn ‘niet-ioniserend’, wat betekent dat ze niet sterk genoeg zijn om chemische verbindingen te verbreken.
Mobiele telefoon straling en gezondheidsrisico’s
Ondanks het feit dat mobiele telefoons geen ‘straling’ in de gevaarlijke zin van het woord uitzenden, kunnen ze wel andere effecten op het menselijk lichaam hebben. Het meest opvallende effect is dat de elektromagnetische velden die ze produceren het lichaam kunnen opwarmen. Dit fenomeen, hoewel niet schadelijk in de hoeveelheden die door mobiele telefoons worden gegenereerd, heeft geleid tot de instelling van blootstellingslimieten.
Regulering en Blootstellingslimieten
De International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP) heeft blootstellingslimieten opgesteld om overmatige opwarming van het lichaam door elektromagnetische velden te voorkomen. Deze limieten zijn ook opgenomen in de Europese veiligheidseisen. Voor mobiele telefoons en alle andere apparaten die elektromagnetische velden produceren, gelden deze limieten.
Blijft Mobiele Telefoon Gebruik Veilig?
Alle mobiele telefoons die in Nederland en binnen de Europese Unie worden verkocht, moeten voldoen aan deze blootstellingslimieten. Dit betekent dat ze volledig veilig zijn.
De rol van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft een belangrijke rol gespeeld bij het beoordelen van de mogelijke gezondheidsrisico’s van mobiele telefoons. Op basis van de beste beschikbare gegevens heeft de WHO geconcludeerd dat er “tot op heden geen nadelige gezondheidseffecten zijn vastgesteld als gevolg van het gebruik van mobiele telefoons”.
Desondanks heeft de WHO ook aangegeven dat er nog steeds onderzoek nodig is, vooral naar de lange termijn effecten van mobiele telefoon gebruik. Dit komt vooral omdat bepaalde vormen van kanker zich zeer langzaam ontwikkelen en het dus jaren kan duren voordat een mogelijk verband aan het licht komt.
Tegenstrijdige onderzoeksresultaten
Hoewel de consensus is dat mobiele telefoonstraling niet schadelijk is, zijn er enkele onderzoeken geweest die tegenstrijdige resultaten hebben geproduceerd. Bijvoorbeeld, een studie uitgevoerd in de Verenigde Staten vond dat knaagdieren die hun hele leven werden blootgesteld aan elektromagnetische straling, zeldzame vormen van kanker ontwikkelden in hun hart- en hersencellen. Deze resultaten zijn echter niet definitief en er zijn nog meer onderzoeken nodig om deze bevindingen te bevestigen.
Ook een aantal jaren geleden waarschuwde de WHO dat mobiele telefoonstraling mogelijk kanker zou kunnen veroorzaken. Deze waarschuwing werd gegeven na een bijeenkomst van een werkgroep van het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC). Deze groep concludeerde dat bij zeer grote blootstelling aan mobiele telefoonstraling een verband met glioom (een vorm van hersenkanker) ‘niet kan worden uitgesloten’.
Adviezen voor veilig mobiele telefoon gebruik
Ondanks de onzekerheden rondom de gezondheidseffecten van mobiele telefoonstraling, is het verstandig om enkele voorzorgsmaatregelen te nemen. Bijvoorbeeld, de WHO adviseert om mobiele telefoons minder te gebruiken. Volgens WHO-epidemioloog Elisabeth Cardis stijgt het risico op hersentumoren met twintig procent bij mensen die het meest aan straling van mobiele telefoons worden blootgesteld.
Een paar tips om de blootstelling aan mobiele telefoonstraling te verminderen zijn:
- Leg de telefoon ’s nachts niet naast je aan de oplader, maar een eindje bij je vandaan.
- Zet je telefoon op luidspreker of gebruik oordoppen om te telefoneren, zo hoef je hem niet direct tegen je hoofd aan te houden.
- Koop een telefoon met een zo laag mogelijke SAR-waarde. In de EU is de maximale SAR-waarde 2 watt per kilogram.
- Probeer te bellen op plaatsen waar het bereik goed is. Je telefoon heeft dan een minder sterk zendsignaal nodig om verbinding te maken met de zendmast.
Hoewel er enige bezorgdheid is over de mogelijke gezondheidsrisico’s van mobiele telefoonstraling, is er tot op heden geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat deze straling schadelijk is. Het blijft echter belangrijk om dit onderwerp verder te onderzoeken en de blootstelling aan mobiele telefoonstraling te minimaliseren waar mogelijk.